Soru: Sıcak havada kızarıyoruz, yanıyoruz. Ben kışın soğuk ve karlı havada da kızarıyormuşum gibi hissediyorum. Soğuk hava da sıcak hava gibi yakar mı?
Cevap: Valla ne desem bilemedim. Birinci olarak cildi yakan, güneş yanığına sebep olan şey sıcak hava değil güneş ışığındaki ultraviole yani mor ötesi ışınlardır. Bu zararlı ışınlar cildimizle temas edince cilt kendini korumak için tepki göstermeye başlar ve zamanla bornzlaşırız ancak bu arada ultraviole ışınlar cildimizdeki hücrelerin yapısını bozarak güneş yanığına sebep oluırlar. Aynı güçteki güneşi çok soğuk havada da üstümüze tutsak yanarız yani.
Güneşin ne kadar yakacağını pğek çok faktör belirler.
- En önemlisi güneş ışığının yeryüzüne ulaştığı açıdır. Kuzey yarımkürede güneş en dik açısına 21 Haziran'da yani yaz gün dönümünde ulaşır. Aslında örneğin 21 hazirandan tam iki ay sonra 21 Ağustosta ne kadar yanarsak 21 Nisan'da da o kadar yanarız.
- Güneş ışığının önündeki engeller de önemlidir. Rutubetsiz ve tamamen açık havada güneş ışığı kırılmadan, mor ötesi ışınlar başka moleküllere çarpmadan bize daha rahat ulaşırlar. O yüzden kuru ve açık havada güneş daha çok yakar.
- Yerde kar ve buz olan yerlerde güneş ışığı bu yüzeylerden yansıyarak sanki ikinci bir güneşmiş gibi cildimize ulaşır. O yüzden aslında kışın güneş ışığı daha eğik bir açıyla geliyor olsa da karlı yerlerde yakma etkisi normalde olması gerekenden fazladır.
- Soğuk havada kan cildimizden çekilir ve iç organlara doğru akar. Derideki kılcal damarlar daralır bu da dış etmenlere karşı tamir ve koruma gücümüzün azalması demektir. Aynı miktarda güneş ışığı soğuk havada daha çok zarar verebilir çünkü derideki kan akışı daha az olduğu için bağışıklık sistemimiz yeteri kadar etkili bir şekilde başa çıkamayabilir.
